Gnoza. Zwolennicy gnozy powołują się na odkrycie 900 zwojów znad Morza Martwego. Zwoje jak się sądzi najprawdopodobniej spisała sekta Esseńczyków. Członkowie tej sekty oczekiwali rychłego końca świata. Izolowali się od otoczenia w zamkniętych wspólnotach, zachowywali ścisłe rytuały. Kierowali się Torą, a ludzi spoza sekty nazywali pogardliwie ,,synami ciemności”. Esseńczycy zaś uważali się za ,,synów światła”. W Quamran prócz tradycyjnych tekstów biblijnych odnaleziono również teksty apokryficzne takie jak: Księga Tobiasza, Księga Syracedesa oraz między innymi została odnaleziona Księga Henocha.
Treść ukrywanych bądź nie włączonych do kanonu Pisma Świętego ksiąg jest taka, że człowiek może osiągnąć coraz większe stopnie uduchowienia. Może to osiągnąć oprzez stosowanie różnych technik medytacyjnych. Kontrowersyjne księgi głoszą, że Jezus podróżował po Indiach, czy też był zwolennikiem nauk buddyzmu. Chrystus sprowadzony jest w tych księgach jedynie do poziomu mędrca bądź przewodnika duchowego. Jest na równi z innymi religijnymi przywódcami takimi jak Mahomet, czy Budda.
Gnoza i magia
Gnoza zawsze współpracuje z magią, która szczególnie dziś posługuję się pojęciem energii. W tradycji europejskiej ważna jest także magiczna forma kabały, która duchowo i konceptualnie współpracują z gnozą i razem z nią stanowi podstawę rytuałów masońskich
Myślenie gnostyckie eliminuje przede wszystkim pojęcie grzechu. Zamiast oskarżyć się o swój grzech, gnoza obwinia świat, a przede wszystkim samego Boga, a z tej racji odrzuca także etykę i deprecjonuje kulturę. Dla gnozy grzech stanowi otwarcie oczu, a Lucyfer ukazany jest tam jako wyzwoliciel.
Istotą gnozy oraz satanizmu jest przede wszystkim samoubóstwienie. Oświecenie odbywa się przez otwarte mediumistyczne umysły, które są sterowane przez Wyższe Inteligencje Upadłych Aniołów. Nazywa ich się często mistrzami, aniołami, duchowymi przewodnikami, w każdym jednak przypadku przejawiającymi rzekomo boską wiedzę.
Ważnym rytuałem związanym z gnozą jest otwarcie tak zwanego trzeciego oka. W linii środkowej mózgu znajduje się gruczoł wewnętrznego wydzielania o kształcie szyszynki. W Egipcie nazywano ją Okiem Horusa. Egipcjanie czcili ją do tego stopnia, że była mumifikowana oddzielnie. Według ezoteryków umożliwia ona patrzenie w świat duchowy. Do pobudzenia szyszynki wykorzystuje się szereg technik między innymi słuchanie muzyki, czy też wykonując odpowiednie ćwiczenia oddechowe. Kabała stawia hipotezę, że wielkość człowieka zależy od tego, czy potrafi on wyczuć energię oraz czy potrafi nad nią zapanować. Kabała to tak naprawdę magia. Aleister Crowley w książce: Magija w teorii i praktyce napisał: Człowiek może być zdolny do bycia wszystkim, co postrzega, a także korzystać z postrzeganych rzeczy, ponieważ wszystko co postrzegane, jest w pewnym sensie sensem jego istnienia. Może w ten sposób, zgodny ze swoją wolą, ujarzmić cały Wszechświat, którego jest świadomy.